Trong một bức thư ủy nhiệm gần đây gửi tới nội các, Thủ tướng Mark Carney đã nhấn mạnh lại những mục tiêu tổng thể của ông đối với hệ thống nhập cư của Canada.
Thư ủy nhiệm của ông Carney đã nêu rõ hai mục tiêu chính về nhập cư:
- Đưa mức nhập cư tổng thể trở lại mức “bền vững”;
- Thu hút những nhân tài giỏi nhất từ khắp nơi trên thế giới để đóng góp vào phát triển kinh tế Canada.
Hai mục tiêu này được trình bày như một chỉ đạo chung và là một trong bảy ưu tiên hàng đầu mà nội các Canada sẽ thực hiện trong thời gian tới.
Thư ủy nhiệm là gì?
Đây là những chỉ thị đặc biệt được thủ tướng gửi đến các bộ trưởng trong nội các, thường nêu rõ các mục tiêu lớn, các mốc thời gian và đôi khi là phương pháp thực hiện để hoàn thành trách nhiệm được giao.
Trước đây, các thủ tướng Canada thường gửi thư ủy nhiệm riêng lẻ cho từng bộ trưởng, tuy nhiên hiện chưa rõ ông Carney có tiếp tục thực hiện theo hình thức này hay không.
Các nội dung chính Mark Carney đề cập trong thư ủy nhiệm về nhập cư
Đưa mức nhập cư trở lại mức bền vững
Trong thư, ông Carney nhấn mạnh sự cần thiết phải đưa mức nhập cư tổng thể trở về ngưỡng “bền vững”.
Trước đó trong chiến dịch tranh cử, Đảng Tự do dưới sự lãnh đạo của ông Carney đã đưa ra cam kết sẽ ổn định số lượng người nhập cư thường trú, thừa nhận rằng chính phủ tiền nhiệm đã để mức nhập cư tăng đến mức “không bền vững” – gây áp lực lên hệ thống nhà ở và dịch vụ công cộng của Canada.
Để giải quyết điều này, Đảng Tự do đề xuất sẽ “ổn định số lượng người nhập cư thường trú ở mức dưới 1% dân số Canada mỗi năm sau năm 2027”.
Dân số Canada dự kiến sẽ đạt khoảng 41,5 triệu người vào năm 2025, và các mục tiêu nhập cư được nêu trong Kế hoạch Mức độ Nhập cư 2025–2027 công bố tháng 10/2024 đã phản ánh điều đó, với:
- 395.000 thường trú nhân được tiếp nhận trong năm 2025
- 380.000 người trong năm 2026
- 365.000 người trong năm 2027
Thu hút nhân tài hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới
Bên cạnh các nội dung đã nêu, thư ủy nhiệm của ông Carney còn đề cập đến một chủ đề từng được nhấn mạnh trong chiến dịch tranh cử liên bang: định hướng hệ thống nhập cư nhằm “thu hút nhân tài hàng đầu toàn cầu”.
Cương lĩnh tranh cử của Đảng Tự do bao gồm các kế hoạch cập nhật Chiến lược Kỹ năng Toàn cầu (Global Skills Strategy – GSS) nhằm đưa các chuyên gia chủ chốt đến Canada để hỗ trợ xây dựng và phát triển các lĩnh vực kinh tế trọng yếu của đất nước.
GSS là một chương trình giấy phép lao động do chính phủ liên bang quản lý, hỗ trợ các công ty đủ điều kiện tại Canada tuyển dụng lao động nước ngoài có kỹ năng cao. Theo chương trình này, người lao động nước ngoài đủ điều kiện có thể được xử lý giấy phép lao động nhanh chóng, thường trong vòng hai tuần.
Các thay đổi được đề xuất trong cương lĩnh tranh cử của Đảng Tự do bao gồm các sáng kiến mới nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp Canada có tốc độ tăng trưởng cao và các doanh nghiệp khởi nghiệp thu hút nhân tài. Cương lĩnh cũng nhấn mạnh việc tập trung thu hút các chuyên gia trình độ cao đến từ Hoa Kỳ.
Ngoài ra, Đảng Tự do cam kết phối hợp với các tỉnh bang và vùng lãnh thổ để cải thiện và đẩy nhanh quá trình công nhận bằng cấp nước ngoài và kinh nghiệm làm việc quốc tế – từ đó giúp người lao động nước ngoài có kỹ năng hội nhập nhanh chóng và hiệu quả hơn vào thị trường lao động Canada.
Bối cảnh của các thay đổi này
Những thay đổi được ông Carney nhắc tới có nền tảng từ chính sách nhập cư dưới thời Bộ trưởng Di trú tiền nhiệm Marc Miller – vào cuối nhiệm kỳ của Thủ tướng Justin Trudeau.
Khi đó, nhằm phản ứng với mối lo ngại ngày càng tăng về khả năng chi trả và khủng hoảng nhà ở, chính phủ Đảng Tự do đã điều chỉnh chính sách nhập cư để giảm lượng người nhập cư tạm thời và thường trú.
Một số biện pháp đã được thực hiện bao gồm:
- Thiết lập mục tiêu giảm số lượng cấp giấy phép học tập và làm việc mới hàng năm
- Giảm số người nhập cư thường trú về mức trước đại dịch
- Tạm dừng các hồ sơ LMIA lương thấp ở khu vực đô thị có tỷ lệ thất nghiệp trên 6%
- Ưu tiên ứng viên đã ở Canada trong các chương trình nhập cư kinh tế
- Áp trần đơn xin giấy phép học tập mới
- Thay đổi lớn về nhóm ngành nghề trong Express Entry
- Áp dụng điều kiện về ngôn ngữ và ngành học đối với người xin PGWP
- Tạo các dòng định cư mới và miễn giấy phép học tập cho lao động trong ngành xây dựng và kỹ thuật
- Hạn chế quyền xin Open Work Permit của thành viên gia đình
- Loại bỏ điểm “việc làm sắp xếp” trong hệ thống tính điểm Express Entry
Định hướng nhập cư mới của Canada: Cơ hội và thách thức song hành
Thư ủy nhiệm mới từ Thủ tướng Mark Carney cho thấy một bước chuyển rõ rệt trong chính sách nhập cư của Canada – kết hợp giữa việc siết chặt số lượng và nâng cao chất lượng người nhập cư. Việc đưa mức nhập cư trở lại “ngưỡng bền vững” phản ánh nỗ lực của chính phủ nhằm giảm áp lực lên nhà ở, dịch vụ công và hạ tầng xã hội. Tuy nhiên, điều này cũng đồng nghĩa với việc cạnh tranh sẽ ngày càng khốc liệt hơn, đặc biệt đối với những người đang ở ngoài Canada.
Song song đó, chính phủ vẫn khẳng định cam kết thu hút nhân tài toàn cầu – đặc biệt là lao động kỹ năng cao, doanh nhân và các chuyên gia đang làm việc tại các lĩnh vực then chốt như công nghệ, xây dựng, logistics, chăm sóc sức khỏe… Việc cải tiến các chương trình như Global Skills Strategy (GSS), cũng như đẩy nhanh quá trình công nhận bằng cấp quốc tế, mở ra cơ hội thực sự cho những ai có năng lực và lộ trình định cư rõ ràng.
Đối với người Việt Nam đang có kế hoạch định cư tại Canada, đây là thời điểm cần xem xét lại hồ sơ, đánh giá năng lực cá nhân và chọn đúng chương trình, đúng thời điểm. Những thay đổi chính sách lần này không đóng cửa, mà đang tái cấu trúc để chọn lọc người phù hợp – và nếu bạn chuẩn bị kỹ lưỡng, cơ hội vẫn hoàn toàn trong tầm tay.